Mường Đăng: Thiếu quyết liệt trong ngăn chặn vi phạm về đất đai

Ngày 31/3/2022, gia đình ông Quàng Văn Pánh, bản Ban, xã Mường Đăng làm đơn xin lấy đất, hạ độ cao, tạo mặt bằng đất đồi sau nhà ở (đất nương trồng cây hàng năm) gửi UBND xã Mường Đăng. Tuy nhiên ngay sau đó, dù chưa có sự chấp thuận, gia đình ông đã thuê máy móc về san gạt. Diện tích san hạ mặt bằng là 1.600m² thuộc thửa đất số 122, 500m² thuộc thửa đất số 133, tờ bản đồ địa chính số 89. Cạnh nhà ông Pánh, gia đình ông Quàng Văn Dân cũng tự ý san hạ mặt bằng 400m² cùng thuộc thửa đất số 122. Ngoài ra, tại vị trí này năm 2016 - 2017 có trường hợp ông Lường Văn Nam đã tự ý san hạ mặt bằng với diện tích 600m²; đến năm 2022 dựng nhà tôn trên đất sau san hạ (đất nông nghiệp).

Nói về lý do san hạ đất, ông Quàng Văn Pánh cho biết: Trên phần đất đã san hạ, trước đây có nền nhà cũ của gia đình tôi. Từ năm 2016, gia đình dựng nhà hiện tại (mặt đường chính từ Nà Tấu vào trung tâm xã - PV). Mái nhà thấp hơn ta luy dương - đồi có nền nhà cũ, mùa mưa hàng năm vẫn sạt một khối lượng nhỏ đất xuống. Từ 2016 đến nay đã bị sạt vào sát nhà 4 lần. Năm nay, lo sạt lở tiếp, để đảm bảo an toàn cho gia đình, tôi làm đơn xin xã cho san hạ đất. Khi ấy có máy xúc từ nơi khác về làm nền nhà văn hóa bản nên tôi tranh thủ luôn, sợ máy làm xong đi mất nên dù xã chưa cho phép tôi thuê máy đến làm ngay.

Khối lượng lớn đất múc từ diện tích đất đồi nhà ông Quàng Văn Pánh và Quàng Văn Dân được vận chuyển đến đổ lấp một số vị trí là ao, ruộng, nương của các hộ khác. Cụ thể đổ đất vào khu vực thửa đất số 123; 124; 125; 126; 127 tờ bản đồ địa chính số 89 với điện tích 937,4m², là đất nương trồng cây hàng năm khác và đất lúa của gia đình ông Lường Văn Trái, bản Ban. Hiện trạng trước khi san lấp là đất trống, bỏ không, làm bãi chăn thả gia súc do không có nước tưới. Ngoài ra, đổ lấp 1.248,8m² diện tích đất nuôi trồng thuỷ sản (đất ao) cho gia đình bà Bùi Thị Thuỷ, bản Xôm; đổ lên 77,7m² đất ruộng (trên mương không có nước tưới, đã chuyển đổi trồng ngô, chuối..) của gia đình ông Quàng Văn Diêm, bản Xôm.

Ông Quàng Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã Mường Đăng khẳng định: “Việc tự ý san hạ mặt bằng khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép, đổ đất san lấp mặt bằng làm biến đổi địa hình của các hộ dân trên là trái pháp luật. UBND xã đã tiến hành lập biên bản và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với các hộ trên”.

Được biết ngày 7/4, UBND xã đã tiến hành lập biên bản vi phạm, ngày 8/4 ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai đối với ông Quàng Văn Pánh. Cùng thời điểm đó lập biên bản và xử phạt đối với gia đình ông Lường Văn Trái về hành vi tự ý thay đổi hiện trạng đất khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép (gia đình ông Trái sử dụng đất san hạ của gia đình ông Pánh để cải tạo diện tích đất hiện có đã nêu ở trên). Tiếp đó, ngày 18/4 và 19/4, lập biên bản và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai đối với gia đình bà Bùi Thị Thủy và ông Quàng Văn Dân. Ngày 29 và 30/5, lập biên bản và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính ông Quàng Văn Diêm.

Mặc dù sự việc đã được phát hiện, xử lý ngay từ đầu tháng 4, khi hộ đầu tiên vừa thực hiện hành vi tự ý san hạ mặt bằng, nhưng vẫn có thêm những hộ khác vi phạm tương tự và tiếp tục diễn ra suốt 2 tháng. Trách nhiệm này thuộc về UBND xã Mường Đăng đã không kiểm tra, giám sát, thiếu quyết liệt trong ngăn chặn sai phạm. Ông Quàng Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã lý giải: Xã cùng các đoàn thể đã nhiều lần xuống ngăn chặn, can thiệp nhưng hộ dân vẫn cố tình làm. Do quả đồi cao (cao 11m so với mặt đường), hộ dân cho máy móc san hạ từ phía sau, khuất tầm nhìn, lại múc gạt luôn sang khu đất bên cạnh (đất gia đình ông Quàng Văn Pánh và ông Lường Văn Trái cạnh nhau) và tranh thủ cuối tuần, đêm tối nên chúng tôi không phát hiện kịp thời.

Sau khi sự việc diễn ra, tiếp nhận phản ánh người dân, UBND huyện Mường Ảng cũng đã vào cuộc kiểm tra, xác minh và cho hướng xử lý. Đối với các hộ vi phạm đổ đất san lấp mặt bằng làm biến đổi địa hình đất lúa, đất ao, UBND huyện yêu cầu UBND xã Mường Đăng tiến hành các biện pháp yêu cầu các gia đình khôi phục hiện trạng và đưa đất vào sử dụng đúng mục đích. Đối với các hộ cải tạo mặt bằng đất nương trồng cây hàng năm không phải đất lúa, đất nuôi trồng thủy sản, yêu cầu đưa đất vào sử dụng trồng cây hàng năm khác, không để đất hoang hóa, gây lãng phí, quản lý chặt chẽ việc sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân. Đối với gia đình dựng nhà trên đất nông nghiệp, lập biên bản và xử lý theo quy định, đồng thời yêu cầu gia đình tự tháo dỡ, trả lại hiện trạng ban đầu, trường hợp gia đình cố tình không chấp hành thì tổ chức cưỡng chế theo quy định.

Đối với vi phạm của mình, ông Quàng Văn Pánh khẳng định: “Gia đình tôi chỉ chăn nuôi vịt trên diện tích đất đã san gạt, không sử dụng vào mục đích gì khác”. Gia đình bà Bùi Thị Thủy cũng đã trồng chuối và khoai lang trên diện tích đất ao đã lấp. “Các hộ đều cam kết sử dụng đất đúng mục đích, đưa đất vào trồng ngô, khoai, sắn để tăng hiệu quả sử dụng đất. Chúng tôi sẽ tiếp tục quản lý, giám sát chặt chẽ việc sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân, không để vi phạm tương tự xảy ra” - Chủ tịch UBND xã Quàng Văn Dũng cũng cho biết thêm.

Tuy nhiên số tiền xử phạt vi phạm hành chính hầu hết các gia đình chưa nộp hoặc mới nộp một phần nhỏ. Còn đối với nhà tôn dựng trên đất sau san hạ - đất nông nghiệp của gia đình ông Lường Văn Nam, dù có chỉ đạo của UBND huyện từ ngày 7/6 nhưng đến ngày 30/6, ngôi nhà vẫn tập kết nguyên vật liệu sản xuất gạch block, chưa được tháo dỡ. Thiếu quyết liệt trong ngăn chặn vi phạm tiếp diễn, UBND xã Mường Đăng cũng vẫn chưa quyết liệt thực hiện theo chỉ đạo xử lý, khắc phục hậu quả của UBND huyện.